Jadi isuruh Tuan Rahat di Panei ma si Girsang Doriangin mamukul ogung sitandol i balei ganjang Sihampilis. Ibagas na opat ari pulung ma halak ganup. Jadi marhata ma Tuan Rahat di Panei hubani jolma simbuei: ”Marsibuat malnouni dua be satangga, ningon dong do malnou ai i huta on”.
Jadi arianni ai meser ma jolma simbuei ondi hu harangan mambuat manlou hinatahonni ai. Padua ariankon tumpu ma tongon malnou ai i pamatang Parpandanan na Bolag. Ipuduni sidea ma malnou ai anjaha ibahen ma gayang-gayang na mambahen dalan (ianan) ni Tuan Sormaliat ondi ase itantan ia hu toruh mangalop tangkei omas ondi.
Jadi na laho manantan ia ma hu toruh, tangis ma panak boru Nandorhaya di Bulan, tangis homai panak boru Nandorhaya di Ari, sonai age puang bolon. Nini do bai partangisni ai: ”Ou Sormaliat, marsirang ma hita arian on, ibot na suman, na nihopkop mardorsa, na masik hun bayangan, na mantundahon bapani”, lanjar isummah ma botouni ondi, sonai homa partangisni inangni ondi, partangisni puang bolon ondi nini ma: ”Ou Tuan nami, Raja Parpandanan na Bolag, hita ma na marsnagap, hanami namaliah, bani tunas na sada simanrung, na mulak hun bayangan, Ou Sormaliat, summah au sahali nari anakhu, arian on ma hita marsirang”. Ai seng dong be pangarapanni sidea mulak Tuan Sormaliat ai, ai itangisi nasida ma ia.
Jadi itantan ma gayang-gayang hotang ondi hu toruh, itludkon sidea ma hun atas. Hira-hira dua puluh holag hu toruh, marhata ma Tuan Sormaliat ondi hubani bapa anggini ondi, nini ma: ”Ou Bapa Anggi, Bapa Anggi ou, sombahku bamu, sahali mulak nari ma gelah husanggou, ibot na suman Nandorhaya di Bulan”. Tangis ma bana hun bagas gayang-gayang ai, nini ma: ”Ou Nandorhaya di Bulan, botouhu, summah sahali ulak nari au!” Tangis homai do botouni ondi hun atas, nini do homa: ”Ou Sormaliat! Na huhopkop mardorsa, summah au sahali nari bapa!” Lanjar itait sidea ma hu atas hotang ondi, isummah sidea ma tongon. Tangis ma sidea haganup, jolma simbuei pe lang be taroromsi, tangis homai ma na mambogei parsousouan ni Tuan Sormaliat ondi pakon partangisni Nandorhaya di Bulan, nini partangisni Nandorhaya di Bulan homai do: ”Ou Bapa…seng dong gakni ham na marbegu, sonon ma pangandungni ibot na suman kon, namantundahon bapa na on, ou Sormaliat ibot na suman, na sada simanrung, na so manandai bapana, ambit sanggah i bayangan ondi nainei malobur ham bapa, atap sabou do namin songon lobong, ou Bapa Anggi, naha ma bahenon nami manggalar tangkei, ase ulang hanami sirang pakon ibot na suman, age jualhon ham hanami ganup sinrumah bolon on”. ”Lang tarbahen sonai”, nini bapa anggini ondi, ”Songon na manorih rupani abang ondi do au manorih tangkei ai”.
Dob ai martading hata ma Tuan Sormaliat ondi hubani botouni ondi, lanjar isuan ma bunga-bunga ibonani bagod ai, nini ma: ”Ou Nandorhaya di Bulan, magati torih bunga-bunga on inang, pardingatkon malah na manggoluh ibot na sumanmu au, tapi anggo matei on bunga-bunga on na husuan on, on ma partinandaanhu bahen banima, ulang sai paingat-ingat au da inang, pusok holi uhurhu i Batang Toru; atap na manggoluh au atap na matei pe, bunga-bunga na husuan on ma partinandaan”, nai ma nini Tuan Sormaliat ondi, parsousouanni bani botouni ondi haganup.
Jadi roh ma use panak boru Nandorhaya di Bulan, ibere ma sanlambar demban sangkabuhul, atap pinarbulan, nini ma andompak botouni ondi, ”Sormaliat, dembankon botou, demban sangkabuhul anggo ratah do demban in, pardingatkon malah na manggoluh ibot na sumanmu au, anggo melus do demban in pardingatkon ma na dob malobur ibot na sumanmu au”.
Dob ai itantan ma Tuan Sormaliat ai ondi hu toruh, das ma hira-hira lima puluh holag daohni hu toruh, manombas ma panak boru Nandorhaya di Bulan bani bapa anggini ondi nini ma: ”Ou Bapa Anggi, paha sahali ulak nari husanggou ibot na suman, tait ham ma hotang on hu atas”. Jadi itait panak boru ondi ma, duasa sidea manait pakon panak boru Nandorhaya di Ari tapi seng ilopas Tuan Rahat di Panei ondi be mulak Tuan Sormaliat. Tangis homai ma panak boru Nandorhaya di Bulan ondi, nini ma: ”Ou Sormaliat, ibot na suman, na sada simanrung, nahinopkop mardorsa, na mulak hun bayangan, na mantundahon bapana, sahali ulak nari ma gelah au parlindungkon botouhu, dilo ma gelah au sahali ulak nari, hatamu malah hubobogei bapa”. Idorashon panak boru ai masorani mandilohon botouni ai. Domma das saratus holag hu toruh, isampang botouni pe hun toruh pardilouni ai, nini ma: ”Ou Nandorhaya di Bulan, Nandorhaya di Ari, pala sahali ulak nari summah hanima au botouhu”, nai ma nini hun toruh, ”Sombah hanima Bapa Anggi ase itait hotang on sahali nari hu atas”, nai nini Tuan Sormaliat ondi. Jadi roh ma Tuan Rahat di Panei, isintak ma pisou, itagil ma hotang panantan ondi, jadi madabuh ma ia hu toruh; matei tarhotas.
Jadi tektekan ma bah humbani ujung ni hotang panagilan na ibabou ondi, margojor ma songon udan, bah ni hotang ai, marbah ma angkulani Tuan Sormaliat ondi, anjaha hona ma use babahni. Manrosap ma bah ai das hu tolonanni, lambin mulak-mulak marhosah ma otik-otik.
Das ma dua borngin atap hira-hira dua ari, manggoluh ma ia use. Jadi mardalan ma ia humbani hadabuhanni ai, hira-hira tolu puluh holag daohni. Dong ma sahalak jolma jumpahsi ibonani buluh soma, ai parari buluh soma ondi do jolma na sahalak ai. Anjaha marsurat do buluh soma ondi haganup humbani bonani das hubani ujungni. Jadi nini parari ai ma dompak si Sormaliat ondi: ”Ise do na humaras-humiris on? Hubonduthon lang mardai, hupangan lang margaram”. Jadi nini Tuan Sormaliat ma marsampang: ”Ai, Ompung! Bondut ham malah au anjahah atah ham, songon sidongkei balang do au, seng pala hu bulung seng pala hu sangkalan, nibuang-buang ni jolma manisia do au, anak na mantundahon bapana do gan au, bonduthon ham ma au, ase girah au marbapa”.
Holong do atei ni parari ondi mambogei sahap ni ai. ”Aah, seng panganon ho, salah do jolma anggo pinangan halak na lang mardousa”, nai ma nini parari buluh soma ondi. Jadi marhata ma Tuan Sormaliat ondi, ”Ompung, holong do ateimu bangku, i lambungmu ma ahu, mambahen suruh-suruhonmu”. Marsampang ma parari ondi: ”Dear do rup hita i jon, anjaha songon anakhu ma ho hubahen”. Jadi i jai ma tongon sidea rup, anjaha iajari ma ia mambasa surat buluh ondi. Humbaji toruse hu ujung ni hira-hira opat ari.
Jadi jumpah ma sada panorang, tor ididah Tuan Sormaliat ondi ma dong bahat jolma mardalani marmulak mulian. Dong na laho. Nini ma mangkatahon tondokanni ondi: ”Ompung, dong huidah i jan jolma marmulak mulian sasogod on”. ”Naha na marmulak mulian sasogod on?” nini tondokanni ondi. Ai seng iarusi bana sahap sisonai ai. Ai sahap nagori tongah on do ai. Ipatorang Tuan Sormaliat ma, nini ma: ”Dong na laho, dong na roh Ompung, ai ma na marmulak mulian”. ”Alo”, nini ompungni ondi, ”Sonon do anggo jolma ai, na manorih raja huta on do ai, ai ma Raja Sidang Bela, boritan nuan i huta, idabuhi punggur hun atas”, nai ma nini tondokanni ondi. Ai songon na tarsonggot do uhurni Tuan Sormaliat ai otik, iarusi bana ma i bagas uhurni. ”Atap tangkei kondi do ai nani?” ai ma marsahap-sahap i bagas pikiranni tapi seng tarluar. Jadi nini ma use: ”Ompung, dong ma piga dokah ia idabuhi punggur?”
Jadi ipingkirhon bana ma hata ni tondokanni ai, ikira bana ma pardalanna pardabuhni tangkei omas ondi, dua arian sanggah i nagori tongah ondi, patumpu hotang do tene, patoluariankon itantan ma ahu, jadi opat borngin ope au i tondokankon, jadi au ija nai na dua borngin in, ai seng iahapkon bana na dua arian bana tarhotos. Tapi i bagas uhurni do ai mardabu-dabu.
Jadi mamuhun ma ia bani tondokanni ondi: ”Naha gakni Ompung ia natorih raja ai, dapot do gakni hu rumah?” Jadi nini tondokanni ai ma: ”Dapot do. Mangasup do ho gakni manambari?” ”Ia lang mangasup ahu manambari Ompung, bolas do au hu rumah?” ”Bolas do”, nini tondokanni ai. Jadi nini tondokanni ai ma use: ”Tongon do na huhatahon on: ai boi do ipamalum ho raja huta on ai?” Isampang tuhan ai ma: ”Tuhan Naibata do na boi pamalumhon, tapi anggo ahu hubotoh do tambar, singgan botohni do hansa na hubotoh, anggo na pamalumhon si mada kuasa do”. ”Ija dong ibotoh ho na pamalumhon ai, ase laho hita mangalop. Ija do si Bata ampa si Huasa ai?” ”Seng tarayaki opei Ompung anggo sonari”. ”Antigan tarayaki hita?” nini tondokanni ondi ma, ”ase laho hita”. ”Daoh do anggo Ompung Naibata, i langit do nuan ia.” ”Seng dong si Kuasa ompung, na markuasa do huhatahon.” ”Aha do artini na markuasa ambia?” nini tondokanni ondi. ”Tong do ai, Ompung Naibata ondi do ai”. ”Ai naha do rupani? Ongga ma ididah ho?” ”Nape anggo hudidah tapi uhurhu do manghaporsayaisi. Sedo polin ahu Ompung sonai; ganup do par nagori tongah mambotoh dong Naibata, age pe lang ididah. Bahat do na porsaya. Ai tolu do gan nagori nini palobei-lobei. Sada gan nagori atas, sada nari tongah, napatoluhon nagori toruh, ai ma iananta on”, nai ma nini Tuan Sormaliat ondi. ”Ooh, nai do hape. Anggo nai do hape, anggo nai ne ma ho laho hu huta, suba ma tambari”.
Jadi laho ma ia hu huta, jumpahsa ma parari horbangan, manisei ma parari horbangan ai, nini ma: ”Ise na humaras-humiris on? Hubondut so mardai, hupangan lang margaram, huatah do hututung”.
Jadi marsampang ma Tuan Sormaliat ondi: “Sibuang-buang ni jolma manisia do au ompung, hopalang opei au itungonmu, ase girah au marbapa”. Jadi marsampang ma parari ondi: “Seng panganonku anggo seng marpipot”, nai ma nini. Jadi marsahap ma si Sormaliat ondi, ”Naha Ompung, buei ma mulak hun huta on?” Nini parari ondi ma: ”Idabuhi punggur hun atas raja huta on, boritan do nuan i lopou, uluna do ugahan, boi do itambari ho?” Nini ma mambalosi hata ni parari ai, ”Isuba ma tambar sipagudat-udat Ompung, andohar ma namin ipabuat-buat panahit ni raja ai”.
Jadi laho ma ia torus hu lopou. ”Ise do nani na manorbang on hujon? Na panggang do on anjaha na lompah. Marsampang ma Tuan Sormaliat ondi, ”Hopalang opei au ompung panggangon, hopalang opei au lompahon, songon sidongkei balang do au, seng pala bulungan, bonduthon nasiam malah au, ase girah ahu marbapa, ai nidabuhkon ni bapa anggi do au hun nagori tongah aso manorbang au hujonon. Longang do jolma na i lopou ondi haganup mambogei sahap ni ondi. Jadi nini halak ondi ma use: ”Naha pinarohkonmu dahkam hujon? Anggo ham seng dapot panggangon be, seng boi kahuaon be, ai seng ham hape marpipot, seng ham bapa siparsalah”, nai ma nini halak lopou ondi.
Jadi marsampang ma use Tuan Sormaliat, nini ma sambil manungkun, ”Naha do pangahap ni raja ai, ase irandei-randei?” Mintor na si puang ma mambalosi, ai ma jolma ni Raja Sidang Bela ondi, nini ma: ”Ai Bapa, idabuhi punggur na baruon hun atas, ibotoh ham do tambar?” ”Hubotoh do lai, dong do bangku tambar sipaunggar na pusok, sihei-sihei na boratan, sipapupur na mahodok, tapi anggo jadini na markuasa do sungkunon. Ia do simada ahu, ia do ompung ni tambar”, nai ma nini Tuan Sormaliat ondi. ”Nai age lai, isuba ma lobei”. ”Aha ma buaton?” nini puang bolon ondi. Ibuat ma bangku sasarib bah malas, hodop ni omei sanggolom. Mintor isuhukhon sidea ma tongon ibuat tongkin ni in. Iberehon ma bani Tuan Sormaliat ondi, roh ma ia iburihi ma ugah ondi dohot bah malas ididah ma goraing tankei omas ondi, dob ai ibaenkon ma hodop ni omei ondi manutup ugah ai use, ase ulang taridah rahasiani ai.
”Ampa na songon hineiheian, songon sinompul papan do tongon pangahap kai, songon tinanggal baju, seng be muhup huahap”, nai ma nini raja ondi.
Megah ma puang bolon ondi, nai ge boruni na pitu ondi, nai ge gamotni haganup, sonai homa jolma simbuei.
Dob ai ibuat Tuan Sormaliat ma bulung-bulung tambar, ibaenhon ma tambar ugah. I bagas sapuluh lima borngin, susi ma ugah ai. Roh ma hata ni raja ai bani Tuan Sormaliat, ”Ou Guru”, nini, ”i huta on ma hita marianan, age huborei bamu satongah pangini artangkon, satongah ni harajonkon mambahen kuasamu”. Jadi nini Tuan Sormaliat ma marbalos, ”Seng pala Raja nami siparupah au, Naibata do na manjadihon tambar in, sipamulung do hansa au. Ambit ulang dong ibahen Naibata tambar in, tor aha ma pulungonku”. “Age sonai”, nini raja ondi, “pamulung pe marupah do”. “Lang pala Raja nami”, nini Tuan Sormaliat ondi.
Jadi maruhur ma raja ondi pakon ni puang bolon. Dob salpu mangan sidea bod ma ari, isuruh ma Tuan Sormaliat hu podoman. Ia siuhurhononni raja ondi ampa puang bolon na laho mambere boruni ondi do bani Tuan Sormaliat. Jadi patarni use, idilou sidea ma Tuan Sormaliat hu rumah bolon hu lambung ni puang bolon, i jai ma isahapi sidea, nini puang bolon ai ma: ”Nai pe Guru, anak niombah ma tongon ham. Pilih na ija dakdanak on harosuhmu”. Ipatuduhkon ma boruni hapitusa. Jadi panak boru sianggian ondi do hansa sijengesan, ai ma itodoh. Jadi marhata ma panak boru si pahidua, nini ma: ”Seng boi ilangkahi nahei pudi nahei lobei lojo, anggiku do ia, au ma gelah”. Sonai ma nin panak boru ondi haganup das hubani pahi pitu. Jadi roh ma Raja Sidang Bela mangkatahon hatani: ”Ganup ma gelah hanima inang hapitusi mardahan indahan ni hela on. Sonaha pe na sahira matei do au ibai naboritku nabaruon, manggoluh do sonari”. Anjaha ibahen ma jabuni sidea, ikosongkon sada rumah, ai ma rumah ni rayat. I jai ma ipajae Tuan Sormaliat ondi pakon panak boru (boruna) na pitu ondi. Ibere ma boras pakonni omei, nai ge sagala sipanganon, hambing, lombu pakon hiou, sagala pahala rumah tangga.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar