Dop ai marhoras-horas ma sidea. Mulak ma Tuan Rahat di Panei pakon si Atah na Ulogon aima juak-juakni ondi, anjaha ipaingkat Tuan Padang Rapuhan do namanaruhkon Puang Lima dua puluh opat halak, martanjo, marbodil, manjaga sidea i tongah dalan, torus hu Parpadanan na Bolag. Dua bulan sidea i tongah dalan, nai ma daohni dalanan, hun hapoltakan hu hasundutan.
Das ma i Parpadanan sidea, marsahap ma Tuan Rahat di Panei pakonni abangni ondi Tuan Parpadanan na Bolag. Ipatugah Tuan Rahat di Panei ma parsahapan ondi ganup na binobanni lanjar iberehonma bajutni humbani bou, ai ma bajud marlangkop ondi pakon bajut na humbani Puang Bolon Padang Rapuhan aima bajud pandan marihur hurawang hitei goling.
Megah ma anggo Tuan Parpadanan manjalohon hatani ai haganup pakonni tanda hata ai.
Dop ai jumpah ma ari patarni, isuru Tuan Parpadanan ma sada juak-juak na margoran si Ransah Ulu Balang Kasian, nini ma: ”Ou Ransah, Ulu Balang, Ulu Balang Kasian?” Laho ma ho ambian hu Balei Ganjang Sihampilis, pukulma ogung sitandol ai sampuluh tolu hali”. Laho ma tongon si Ransah Ulu Balang hu Balei Ganjang Sihampilis, ipukul ma tongon sampuluh tolu hali, roh ma halak ganup, parhuta na daoh, dong na sadari i dalan parhuta na dohor, dong na opat arian i dalan parhuta na daoh, roh ma panggamot, pangulu dusun. Dop ai paopat ariankon pulung ma haganup, ipantom ma horbou dua, ipantom lombou opat, hambing saratus dua puluh. Ia horbou aima ambanganni pangulu dusun, ai lombu ai aima ambanganni gamot pakon pangulu-pangulu. Ia hambing ai ambanganni jolma simbuei.
Halani megah ni uhurni Tuan Parpadanan, na mangalop bou hu hapoltakan do mambahen ipatumpu pambosar-pambosar ni Parpadanan. Dop ai manrunggu ma sidea, isungkun ma Guru Gumbak na Bolon, atap andigan ari nadear bulan na torang. Nini gamot ondi ma manungkun: ”Ou Guru nami, Guru Gumbak na Bolon huta on, andigan ma gatni ari madear, bulan matorang, hita na laho mangalop bou hun tanoh hapoltakan, aima bou na margoran Bou na Mahobor Matabur, tabur pe ibonana, taburan do i ujungna?” ”Seng sungkunon au”, nini Guru Gumbak na Bolon, ”Naibata do sisungkunon, anggo ari madear pakon bulan matorang!”
Nini Gamot ondi ma: ”Ou Guru nami, ia Naibata pe sungkunon, hamma manungkun”. ”Ou Panggamot,” nini guru ondi, ”Domma na sungkun nabaruon angga Naibata, marhiteihon tampuk ni untei pangidahan, raja huta on ma laho hu hapoltakan, ilanggar raja huta on do hatani Naibata marhitei-hitei pangidahan”, naima nini Guru Gumbak na Bolon dompak gamot ondi. Marsampang ma Gamot Pangulu Dusun: ”Ou Guru Gumbak na Bolon huta on, naha jujurni ai ase ihatahon ham ilanggar raja huta on hatani Naibata, patugah hamma bannami”.
Jadi marsampang ma use Guru Gumbak na Bolon: “Nasiam Panggamot Pangulu Dusun, nabaruan lewat opat bulan na dop salpu Raja huta on na laho marunjuk hu Padang Rapuhan hun tanoh hapoltakan, itorih hanami do pangidahan. Ia hatani pangidahan ai non do: Seng madear on pangidahan on, naubah ma gelah ningku do, roh ma huidah on hatolpuskononni losung hatolpuskononni anduri, langitpe lang adong jujungon be, tanoh pe lang adong dogeion, anggo hatani pangidahan on, Raja nami, nai do ningku nabaruon. Nini raja huta on do marsampang bani pangidahan ai, ‘Puei pe lao podang, podang manampul asu; Ambit hu lombang pe hu lombang, anggo na manuruti nangsu’. Jadi halani aima ase hatahononku sonari, ulang be au isungkun, anggo namanlanggar hatani pangidahan, atap hatani Naibata”.
Lalap seng putus parsahapan ai, anggo arianni ai. Jumpah ari patarni use, manriahma pangulu dusun pakonni gamot ampa Raja Pardapanan na Bolag, songon na ringis-ringisan do anggo Raja Parpadanan na Bolag, halani lang adong marpunsa parsahapan ondi, nini Raja Parpadanan ma: ”Ou Panggamot Pangulu Dusun, naha do punsa ni parsahapan nasiam?” Jadi marsampang ma pangulu dusun: ”Guru Gumbak na Bolon pe lang adong ra ia mamilih ari, hanaipe songon na borat do mamutus parsahapan on, hitama Raja nami sungkunon, naha ma gakni ranggi ni horja on, atap langkah on?” Jadi marsampang ma Raja Parpadanan na Bolag: ”Anggo nai do sada panariankon ma gelah patolpus nasiam, ulang be napilih ari, ulang be natonggor pangidahan, puei pe lai podang, posang manampul asu; hu lombang pe hu lombang anggo manuruti nangsu”.
Dob ai manriah ma gamot ondi ganup, naha pe uhurni partongah do nasaud, naha ma ninta sonaima idalankon hanami.
Jumpah bulan sada, ipaingkat sidea ma na mangalop bou ondi hu hapoltakan, dihut ma pangulu dusun pakonni puang lima martanja marbodil, dua bulan i dalam sidea, das ma i Padang Rapuhan, iboan sidea ma satangga lombu, satangga horbou, nai homa age pinahan-pinahan na legan, iboan omas na mambahen surdukhonon hubani Raja Padang Rapuhan.
Das ma ijai ipapulung Raja Padang Rapuhan ma gamotni ampa pangulu dusunni, ipantom ma horbou pakon pinahan-pinahan na legan mambahen ambangan ni na roh ondi.
Dob salpu mangan, imuali gamot na hun Parpadanan na Bolag mamungkah parsahapan, nini ma: ”Hanami Raja nami, ase roh hanami hujon, na manuhuni parpadanan, na mangayaki parjanjian”.
Marbalos ma Raja Padang Rapuhan, halani seng boi pandumpar hubani raja in parsahapan boru, maningon gamot ma lobei mardumpar bani parsahapan ai ase mandipar hu tongah. Jadi marsahap ma gamot sama gamot na hun lopah pakonni na hun dipar, gamot ni Raja Parpadanan pakon gamotni Raja Rapuhan, marsidear-dearma. Putus parsahapan ai, saut ma bou paingkaton hu Pardapanan na Bolag i bagas parsahapan ai.
Isungkun ma hu tongah, marbalos do homa tongah bani riah ni gamot ai. Parbalosni sonon do: ”Naha pe anggo bou maningon sipalaho on do, tarlobih na mangayaki anak ni amboru ni do”, naima nini tongah ai. Napadas ma use hata atap parsahapan ondi bani Bou na Mahobor Matabur.
Laho ma binuatni gamot Padang Rapuhan pakonni puang pangulu dusun. Das ma ilambungni bou sidea, iparsahapkonni sidea ma bou ai: ”Santabi banta lai, ondo panrohkon nami bamu, lao ma gelah hita hu rumah bolon; ijai ma hita marsahap. Laho ma sidea odor pakon bou ai, na mangalopi ondi hu rumah bolon ai, humbani partonunanni do bou ai iayaki sidea.
Das ma ia i rumah bolon, ibukama parsahapan ai. Ia pambukani sonon do: ”Hita Bou, domma roh gamot Parpadanan na Bolag pakonni pangulu dusun na hun nagori hasundutan, naha pe irikhon hita ma hu Parpadanan, na laho manghunduli hundulanni ambounta nahinan, ai ma na adong i rumah bolon i Parpadanan na Bolag”.
Marsampang ma bou ai nini ma: ”Au mangingon hundul i hundulan ni ambou ondi, songon na dobou ma parsahapan nasiam on bangku, santabi (sobali) bai pinahan, lang boi doshon pinahan hita, anggo pinahan boi do ijin isungkun harga, anjaha ijin ituhor; anggo jolma do nainai, seng sonai, maningon sungkunon do lobei morga patorangon bani tutur.
Halani ai longang ma gamot ondi, seng ibotoh sonaha marsampang bani bou ai. Jadi maruhuri ma use sama gamot ai pakon pangulu dusun, atap naha ase sonai partibalni sahap ni bou. ”Seng ibotoh hanami opei in, naha mulani parsahapan on”, naima nini gamot ai. Jadi marsampang ma bou use: ”Sahap nasiam ai atap hubangku atap lang, boi do husampang”, nini bou. “Mandobi do ibotoh nasiam”. Dua hali longang use uhurni gamot ai.
Dob ai mangguru ma gamot ai bani Raja Padang Rapuhan, pasal partibalni sidea ibagas parsahapan ai. ”Sintabi Raja nami, dong guruonkon nami otik, hu lobei-lobei ni hita puang, pasal partibal nami on ibagas parsahapan on laho mangojur bou huta on hu nagori Parpadanan na Bolag, seng iboto hanami marsampang atap mambalosi sahap ni bou huta on. Marsahap ma Raja Padang Rapuhan hubani puang bolon, nini ma: “Puang Bolon huta on, hatahon ma si Tapi Bunga Molur, ijaloma na dong bani halak on, anjaha iihutkonma hu Parpadanan na Bolag, nai ma gelah hatahon”.
Jadi ihatahon puang bolon ondi ma bani Bou Mahobor Matabur songon nihatahonni Raja ondi, nini ma: “Tapi Bunga Molur, marhata nongkan bapanta bangku, ra ibogei ho do inang, hata ai, aha do parpaingkat nami bam, pindo bai bapanta, anggo hatani gamot pakon pangulu dusun na hun Parpadanan on, ihutkonma”.
Jadi marsampang bou ai nini ma: “Dong do tongon inang parpadananku pakon Tuan Rahat di Panei na hun Parpadanan na Bolag, tapi ia seng huidah ijin. Nahama ningku, mansuhuni naso padan, mangayaki naso parjanjian”.
Dophonsi ai mugar ma lobei parsahapan ai, manrunggu ma use gamot pakon pangulu dusun, ia rungguonkonni sidea, hata ni bou ai do. Naha ma riahta, nini gamot ai samah gamot, si Tuan Rahat di Panei do iparsinta bou. Halani ai isuruh sidea ma mangalop Tuan Anggi Parpadanan na Bolag onom halak, dua bulan homa do i dalan.
Das ma i Parpadanan na Bolag na mangalopi ai, mintor songon na songgot do uhur ni Raja Parpadanan na Bolag panrohni na onon halak ai, anjaha nini ma: ”Mase mintor hanima na onon halak mulak ambia, ija gamotta ondi ampa bou ampa pangulu dusun?” Jadi nini na mangalopi ai ma: ”Ulang songgot uhurta Raja nami, ase hanami na onon halak pe hujon, na mangalopi Tuan Anggi huta on do, sabab ia ipatodoh-todoh bou, ase ra hujon, anjaha angginta do mulani parsahapan on, ai do iparsahapkon bou hun hapoltakan, ase pala hanami onom mulak”.
 
 
 
 
 
 
 
 
Tidak ada komentar:
Posting Komentar