Jumpah ma bulan sada, padua bulankon isuruh Raja Parpadanan na Bolag ma anggini ondi, aima Tuan Rahat di Panei martondur hu Nagori Hapoltakan, boru tondongni. Ia partondurhonon ni Tuan Rahat di Panei, na dompak boru tondongni in ma mambahen kahani ase adong puang bolon ni Parpadanan na Bolag. Ilanggar sidea do hatani Guru Gumbak na Bolon ampa hatani ganup gamot halani hurang dearni pangidahan. Si Ura na Ulogon si Atah na Bingaon ma hasomanni. Pantangan ni Partonunanni si Pitu Sundut, na manrahutkon golang-golang, namarandarhon bosi, gijang tumang do. Tolu bulan i dalan do sidea, ase das i Padang Rapuhan.
Dong ma sada jumpah jolma ibani pararian: “Ou, amang parari ou, buha ham ma layar-layar on!” “Parja do nasiam ou amang umbei-umbei?” Marsampang ma hun darat: “Anggo hanami, par Nagori Parpadanan na Bolag do!” “Anggo sonai do” nini parari ondi, “Na sungkun ma lobei Tuan na Poso Huta on.” Laho ma parari ondi manungkun Tuan na Poso Padang Rapuhan. “Dong do i darat ni partugah Tuan nami halak na legan, sihol masuk hu huta on, sapuluh toluh bilangan ni sidea. “Parja do nini sidea ambia? Ise do ai?” nini Tuan na Poso. Jadi marbalos ma parari ondi: “Par nagori parsundutan do ai Tuan nami, hun Parpadanan na Bolag, Tuan anggi Parpadanan na Bolag do ai sada, sapuluh dua hasomanni. Dob ai mintor tarolos ma Tuan na Poso Padang Rapuhan mangonjapkon halak na mangalo-alo rup ampa nandi puang atap nansi panakboru. Laho ma sidea hu horbangan huta in mangalo-alo, panjumpah ma sidea i horbangan ai anjaha mintor tangis bei ma marangkup, halani dokah ma lang marsididahan. Tarombo tumang do hansa dong, paboa anak boru ni Raja Padang Rapuhan do Raja Parpadanan na Bolag, seng ongga marsibotohan halani girah do lang mar-inang Raja Parpadanan pakon Tuan Rahat di Panei. Jumpah panorang ni use baru sidea marsibotohan, aido ase tangis bei sidea. Pala hundul tongkin i horbangan ai, dob konsi ai iarahkonma hu rumah.
Pulungma rayat ganup manorih panrohni na hun Parpadanan na Bolag ai, anjaha lanjar marsahap ma sidea marturi-turian bei marsipatugahan tanda-tandana ni paingkat Raja Padang Rapuhan nahinan sada tintin marmata payung. Dong homai sada tintin ni Raja Padang Rapuhan ai marmata intan, dos boratni, sarupa mansamni isontohon sidea ma ai sarupa haganup lang dong ubahni, aima pusaka sibanggalan, ai ma sada saksi na botul, baru ma iakui Raja Padang Rapuhan, panogolonni do hape Tuan Rahat di Panei atap Tuan Anggi Parpadanan na Bolag.
Dob ai jumpah ma ari patarni, pulung ma sagala gamot-gamot ganupan pangulu-pangulu, ipantom ma sada horbou, dear ma ipamasak. Mangan ma sidea. Dob ai nasahapkonma pasal partibal ni bou na margoran Mahobor Matabur, tabur pe ibonana, taburan do bai ujungni. Iojur gamot ma bou ondi, iberehonma tintin marmata payung ondi mambahen tanda hata. Seng ra manjalo anggo bou ondi, seng putus parsahapan ai. Naha do dop ni ai? Sonon do: Jumpah ari patarni use manriah ma pangulu dusun ai atap gamot: ”Seng sonai, sonon malah bahen hita,” nini Raja Padang Rapuhan, ”Nasinahon, atap seng ibalosi hita mangojur, panagolanta malah martondur ai ma si Rahat di Panei, naha pe tongon, anggo ni ojur ni bapa do ase laho boru, sipagolomhonon do in, aima se ia malah martondur marsahap hubani bou.”
Dop honsi ai ijamai tulangni ondi ma Tuan Rahat di Panei sabulan dua bulan dokahni. Holang-holangni ai ma Tuan Rahat di Panei mangindo hata (manrohi hata) bani bou. Laho ma Tuan Rahat di Panei hubani si Andung-andung goranni ai, namarandarhon bosi, na manrahutkon golang-golang.
Jumpahsi ma ijai martonun Bou Mahobor Matabur, tolu halak hasomanni, manimbok-nimbok bonang. Anggo Tuan Rahat di Panei sahalaksi do hu atas ai, tapi anggo hasomanni si Ura na Ulogon sisampulu dua halak ondi tading do laho marburu pakon Raja Padang Rapuhan. Anggo Tuan Rahat di Panei, sanggah i ondi ma irohi hata bani bou. Anggo sahali ai, mulak opei ia, seng dapotan hata.
Jumpah ari patarni use, aima padua ariankon, laho hu bah bou. Iirikhon Tuan Rahat di Panei homa do sambil marbual-bual, anjaha manungkun-nungkun nada do adat bani angori in. Jojor-jojor ma isungkun Tuan Rahat di Panei bou ondi. Anggo bou ondi songon na lansei atap teos mambalosi, naha ma gakni songon boru na magigi, naima.
Jumpah use ari patarni, aima ari patoluhon, laho ma hu juma bou ondi, iboan Tuan Rahat di Panei do juak-juak na sapuluh dua ondi, anjaha lanjar idihutkon sidea do marbabou omei ondi, tapi anggo Puang Bolon Rapuhan, seng na ibotoh na hu juma Tuan Rahat di Panei, indahanni bou do hansa ipaingkat hun huta ampe indahan ni jabolon. Anggo indahan ni jabolon ai boras ni sapadang do pakon boras jagul, tapi anggo indahan ni bou ai, boras ni omei do tapi lang sadiha bueini. Naha ma gakni buei ni indahan ni na sahalak. Kira-kira mangayakhon tongah ari, laho mangan ma sidea, marhoru ma boru ai, dong sapuluh tolu halak ijin, mangurupi sidea. Halang uhurni mangan, halani lang dihut Tuan Rahat di Panei magnan pakon juak-juakni in. Naha ma gakni tadah ni sahalak do nansai buei ni jolma mangan. Jadi marsahap ma Tuan Rahat di Panei ai dompak bou, halani dobdob marsikawahan bei do hansa, lang tarpuashon parsahapan, taringat hubani na mangan ai, sampai guling mata ni ari, domma ma lohei iahap sidea, mintor isabarhon Tuan Rahat di Panei ma, non ma nini: ”Ai ou, bou riang-riang bulung motung, saksak bulung hoppawa, atap hinariah do hina bosur, asal rombang hita tartawa.”
Dop honsi ai isuruh ma juak-juak ni ondi mambuat bulung, ihamparhon bei ma, mintor Tuan Rahat di Panei ma manangani manrungrung indahan ondi, seng ilopas bou ondi, mintor itangkap bou ondi homa. ”Au malah manrungrung!” Anjaha tartawa bei ma hasoman ondi haganupan. Tongon homai ma hape nanihatahon ni Tuan Rahat di Panei ondi rombang tartawa, mintor indahan jagul ondi ma ipangan Tuan Rahat di Panei. Anggo bou ondi seng ilopas indahan jagul ai panganonni Tuan Rahat di Panei. Roh Tuan Rahat di Panei isaorhon ma haganupan indahan borasni omei ai pakon borasni jagul ai. ”Ondo Bou,” nini Tuan Rahat di Panei, ”Naha pe ningon rup do hita sapanganan.” Nai ma parmulaan pasomal-somalhon parsahapan Tuan Rahat di Panei ai dompak bou.
Jumpah ma use bodarini, mulak ma sidea hu rumah, kira-kira tongah borngin laho ma Tuan Rahat di Panei hu bah sanggah torang ni bulan purnama raya tula. Mandapotkon pansur dong tektekni bah ai humbani pansur ai, itanggohon Tuan Rahat di Panei ma tanganni mambuat tektekni bah ai, dop ai isorlamhon ma dompak bulan, dop ai itabashonma tabasni parkasih, non ma: ”Haum inang tumondang, patang rumias, logou situmalapang, angin situmalapang, na gumuyur-guyur bulan tumondang patang rumias, inang nandoriada, adohan do alingku, nasuang sordam sinompul, adohan ham do alingku, nasuang arbab sinihit, nasuang gonrang dudu, alingku ma gan na suang marhata imbou i dolog Simanabun nasuang linggor-linggor, silampei mayub-mayub ombun, sumorop-sorop, pasorop lagi niatehonku bani Bou na Mahobor Matabur, tundal ihasiholi, dompak ipartabai, rupangku ma gan hapeni na suang mata ni ari binsar, na suang bintang marhaidahon ni Bou na Mahobor Matabur, bartong pe lang hatangku, bartong do ibalosi, tulus pe lang sahapku, tulus do ibalosi, habian ni na hona ni parkasihku, parsuapkonon, ia haum.”
Jumpah ma ari patarni use, laho ma ia martondur hu ni Bou na Mahobor Matabur, si andang-andang ondi. Iparsahapkon bou ai, dong ma uhurni satongah madear satongah ma lang. Mulak ma ia use hu rumah ni tulangni, ai ma Raja Padang Rapuhan, mamuhunma ia laho mulak hu Parpadanan, nini ma: “Ou Tulang, anggo hanami mulak ma patar hu Parpadanan na Bolag”. Jadi marbalos ma anturangni Puang Bolon Padang Rapuhan: “Naha do gakni hela? Mulak ma handian in, nadop jumpah do gendo uhurni dakdanak on?” Nini Tuan Rahat di Panei ma marbalos hubani anturangni ondi Puang Bolon Padang Rapuhan: ”Anturang, dong do namin otik bogas ni na manjulur, lapang nina mangangkat na mambahen parihutkonon, hatani Bou hun rumah on”. Jadi marbalos ma tulang ni ondi aima Raja Padang Rapuhan: “Anggo nai do tongon dearan ma lobei handian mulak”. Dop ma parsahapan ai, jumpah ma ari patarni use, laho mulak Tuan Rahat di Panei, martading ni hata do Tuan Rahat di Panei hubani tulangni nai homa age hubani anturangni ondi: ”Tulang ampa ham Anturang, horas ma nasiam hutandingkon, igomgom rajohimu ma hanami, age ipardalanan das hu Parpadanan na Bolag, anjaha iparsou-soui homama boru tondongni ondi: Ou Bou, hanami mulak ma arian on”.
Songon na borat do iahap bou ondi marsampang, marsaran lobei satongkin.
Kira-kira guling matani ari songon na modom-modoman do bou ondi, songon na pusok do gakni uhurni halani na meser Tuan Rahat di Panei arianni ai. Laho ma bou ondi hubani partonunanni ai hu atas ni si andang-andung. Roh ma Tuan Rahat di Panei mandapotkon, hundul anjaha marsahap bani bou ai, nini ma: ”Ou Inang, naha do ase tonjan uhurmu sadari on dop martading hata hanami nansogot na laho mulak on.”
Jadi marsampang ma bou ondi: ”Anak ni amboru, Tuan Rahat di Panei, natinongkeian, na idungdungan domma ipasompat ham anjaha iajari ham au marsahap pakonni maruhur, laho ma ham nimu mulak, naha do gakni nai hatahononku?” Marsampang ma Tuan Rahat di Panei use: ”Ou inang, boru tulang, nonma tadingkononku sada sahap bamu: ”Timbaho ni sinnorbou, ulang magou sanrigat; ambit linggot pe panonggor, ulang inang magou pardingat”. Marbalos ma use bou ondi: ”Ia hutoktok sihor, Tuan Rahat di Panei, sihor sipanjojori; Matektek anak bintang, tampei hu bulung hori; Nahama ningon marsombu sihol, ase marsanggo bohi; Huja pe hutimahi do, asal ma rongkapni tondui”.
Marsampang homani use ma Tuan Rahat di Panei: ”Ou inang tinongkeian nidungdungan, na sada indahan tondi, hasoman saparuhuran: Uratni toba dondang, manjulur hu batangiou; Anggo surat ni uhurta bonar, bere hita ma sanlambar hiou”.
Marsampang homa use bou ondi: ”Tuan Rahat di Panei, malambir sungai Sordang, poltak huala Padang; Anggo tarhatahon goran pantangni parinangon, bannami adat ni Magori Hapoltakan on. Onma sap ni uhurhu bonar”, lanjar iberehonma sada bajut marlangkop bani Tuan Rahat di Panei. Dob ai mulak ma Tuan Rahat di Panei humbani ondi.
Jumpah ari patarni use, dob salpu mangan sogot, martinading hatama use Tuan Rahat di Panei hubani Raja Padang Rapuhan pakon bani Puang Bolon Padang Rapuhan: ”Anturang, pakonni ham Tulang, mulak ma hanami”, lanjar ituduhkon ma bajud marlangkop ondi, nini ma: ”Onma tanda bonar ni bou dompak hanami, domma iberehon bannami bajud marlangkop on. ”Anggo nai amang, dearma ai. Hanami pe nainai malas homai ma uhurnami, anjaha on ma sada siberehkononnami hubam”, lanjar iberehkon anturangni ondi ma sada bajut pandan hurawang, hitei goling hubani panagolanni ondi, ”in ma berehon bani Raja Parpanadan na Bolag, tanda ni bonar ni uhur nami”. Jadi nini Tuan Rahat di Panei ma: ”Dearma Anturang, ase manumpakma rajohini nasiam, manramoti ma daulat nasiam ibannami haganup i Parpadanan na Bolag, nai age sanggah i tongah dalan”, lanjar isombahma tulangni ondi nai age anturangni ondi, anjaha ihutma ihatahon: ”Manombah do au, tondi-tondini Tulang pakon tondi-tondini Anturang, sai sada ma langkah on ulang be hanami kahou lang marinang, ulang kahou lang marbapa,” naima nini.
Salpu manombah ondi bani, marsahap ma tulang ni ondi otik nari: ”Ou Rahat di Panei dong ope otik nari sihatahononku hubam”. ”Aha do gakni Tulang?”, nini Rahat di Panei. ”Non do Ambia, tanda-tanda hun rumah on, nai ge hun dakdanak on, domma bani handian, tapi handian in, andingan ma roh hujon, bahen ma buhul atap parpadanan.” Nini Tuan Rahat di Panei ma marsampang hatani Tulang ni ondi: ”Anggo tanda-tanda Tulang, seng aha Tulang hubotoh tadingkononku; dong sada ijon tintin ni inang ondi aima tintin marmata payung, pinatudos nabaruon ondi ampa tintin na ijonon in, naha, tadingkononku do ai gani nini uhurmu?”
”Anggo tintin in do ambia,” nini tulangni ondi, ”Seng tadingkononmu in, naipaingkat ni bapa ondi do in bani botou ondi. Parpadanan ai ma, andigan do ho roh?”
“Anggo panroh nami Tulang, podas ma roh atap andiganni seng au sungkunon, abang do sungkunon i Parpadanan na Bolag, seng au mananggo ari ai, Guru Gumbak na Bolon do pakon gamot, ija ma nini ari madear, bulan matorang, ijin ma hanami roh.
“Non ma gelah dop ni parsahapanta Tulang: domma pangarapan nasiam, saud ma hanami niombah nasiam, dong homai pangarapannami, dong ma gantih ni inang ondi hunjon”.
 
 
 
 
 
 
 
 
Tidak ada komentar:
Posting Komentar